Gelî cimaetê ez dixwazim em xêr û gunehê xwe ji hev re bibêjin. Peşî ez dest pe bikim:
BEN-
Pelên zer weşiyan û aveke zelal ji Kaniya Mêrgê bervî cirnê shevê ve diherike. Carinan em kurmê xwe diskênin û behsa mîtên xwe dikin li ser wê avê. Behsa qewmû dewletên xwe yên mezinên ji zarokên xwe re tiştekê nehiştin. Behsa wê hêz û qudreta wan a bê serû ber. Avadanî û candî jî li rûyê erdê bi wan dest pê kiribû jixwe nabe ez ji bir bikim! Em hev diaxpînin û ava mêrgê herwekî demê diherike lê bireke birêkûpêk ya em pê mijûl bibin wekî mîrat ji wê hêz û qudretê nema di destê me de em tv de dizanin. Di vê babetê de em zêde serê hev tooti bi filankes û bêvankesan. Akort akort. Pergaleke xerabbûyî jî hebûya wê bandoreke wê xwe nişan bidana li vê eraseyê.
Bi îzna cimaetê li vir ez dixwazim berê ava xwe bidim ser xetikeke din;
Ben merhaba!
II-
Berhemên di sala 2022 at bûn para min a xwendinê berê min dane vê nivîsê. Belê ji xwendinê bêpar nemam dîsa lê ji kêfa xwendinê para min gelekî türkiye bu. Wisa bi hemdê xwe û li hucreyeke piç bi xwendineke hûr… Min Lean Passion û Babamın Yeri ya Annie Ernauxê jî xwend. Di vê xwendinê de kêfeke xwendinê ya bi hijmet ji metnê nenizilî ji bo min lê di nivîsên derbarê nivîskariya Ernauxê de ewê hijmeta min di metnên wê de nedî derket peşiya min. Bi qewlê Derrîda xwendinên ji hev cihê ne ş in lê hinek jê ji yên din tekuztir in. Loma bi destûra we ezê pirsekê deynim vir:
BERHEMÊN XELATGIRÊ XIRAB BÜN GELO?
Bir raya min bi şêwaza xwe li pêş bûn û ne xirab bûn lê di hemdê xwe de bûn. Ji ber werger bû û bi tirkî bû bi îzna we ezê behsa berhememeke din ya bi tirkî bibik. Bi dîtina min Porselen A Konu veya Gökçe Resepsiyon ji aliyê tûjbûn û wêrekiyê ji wê ne kêmtir bû û bi ser de ji aliyê pevxistinê ji berhemên Ernauxê wêdetir bû. Yeme kaygısı min bi Temamî ne rûberîhevkirinû muqayese. Ez behsa hêzê dikim. Behza cemiyeti. Vêga Cemiyetê xelata nobelê da Ernauxê û ji bo wê ‘ev e’ û ‘ew e’ var! Canon E. Sedema xwe jî Aşkere Kirin. Eybên sedema wan ya jî kêmasiyên gotina wan hebû gelo? Ji xwe dipirsim vê pirsê. Berê pirsa min ne li we yeş fahm nekin. Çavê min ne li qisûrê ye û naxwazim lê bişkênim jî. Dixwazim bibêjim: ji destê me nayê dîtineke ş nine çimki pergaleke me or sistematik tune ye û residence bêpergalî pirî caran rê li ber hizr û avakirinê digre. Lê belê bi xebat û xîreta xwe ya şexsî hin navên me henin û ew navîro nebe jî sibê dê bibin kelehên pardon kanonên edebi bila di bîra me de be. Loma mêvanperweriya me ya ji bo xerîb û cîranan bila ji bo xism û eqrebayên me ji bo xerîb û cîranan hebe. Xwedawekîl mesken ne de gazin e. Gotina min ji lisan tê loma ji we dibêjim.
III-
XWARZÊ, XÊRA DÊ Û BABÊ XWE TASEKÊ JI AVA MÊRGÊ
Novelên Hesenê Metê, çîrokên Şêxo Filîk yên Nîhatê Hecî Şakir û yên Lokman Ayebe betir kêfê dane min. Kefa xwendinê ji min bû ya ji wan bu? Gelo ji ber mesken çîrokên ez behsa wan dikim bi zimanê min bûn xwîna min li wan keliya? Sedemeke wiha hebe jî ne xerîb e lê min ji wê eynika sêwirî ya di metnên wan de xuya bûbû hez kir. Nebêjim nabe: ez ji kêf û zewqa xwe ya edebî bawer im. Kureti be bila quretî be! Ne xem e. Çimki ez dixwînim; bi çavê xwe, bi dîtina xwe, bi zimanê xwe, bi bella xwe. Ger û çûn a di nava metnê de sînorên metna li be destê meriv fireh sete. Sew ez bawer im hûn jî gava dixwînin van tiştinan his. Gotina ber çavê meriv dikeve êdî skin ne gotina (ji bira) nivîskar e. Sînorê wê bi zanînû tecrübe me fireh sole. Helbet konutu firehkirin, xerakirineke jî. Loma xwendina hûr û nêzîk, xerakirina sînorên text to û ji bo xwendekar wextê kêfê, wextê xwendineke seyr. Dor li ber hatiye danînê: bi xwendinê re metna heyî ji nû ve tê afirandinê.
Mi’go boltû rahmet!
IV-
AVA VÊ KANLI YAŞAM
Li hêviya xwendinê me. Dik niviskarû şair jî bar. Ber, bar, kar, şa(i)r…şop û xizanî. Stabilite min nace hinekan. Zimanê min bi destê xwe ji xwe re kozikan çêdike, holikan, hêlîn û wargehan ava dike. Di navbeyna min û xwendinê de berpirsiyariyeke şêrîn heye. Belê mi’go ez ji xwendina xwe bawer im jixwe li ser berhemekê gotineke kamil û gihiştî hebe jî bi wê re giraniyekê jî xwe dide. Di navbeyna xwendin û metnê û nivîskarê at metnê. Jixwe edalet heya daxwaza metnê û nivîskarê wê neyê cî wê her bê taloqkirinê! Bi xwendina min re çêdibe û şirove Gotina min a derbarê metnekê ye. Ya ji dest diceû ya da bi dest dikeveçi olsa? Bi xwendinê re dîtina peydabûyî xwe ji dîtinên din cihê dike. Bi Temamî destê xwe ji dîtin û şiroveyên din şûştin xwesorkirina li rastiyê nîn e. Bi awireke din rîsk e û lêbuhurîna taybetiyeke din a metnê ye.
Bi îzna we ezê qirika xwe hinekî şil bikim dîsa bi vê avê. Kaniya Tayê ava xwe ji mêrgê dixwaze. Sırada çim var mı? Yeqîn bi Xwedê ew jî ne niheq e. Kozika li ber qajoyên kaniyê zeafeta jiyanê nîşanê wê did. Pelên zer weşiyabûn tê bira we ez bawer im û cirnê şevê jî jixwe bû para civetê. Di vê saetê de, pistî vê cevtê li ser rêya malê tişta tê bira min if hun bixwazin ezê ji we jî bibêjim. Ya jî ezê di ber xwe de bibêjim bilela guhê we li gotinê be. Destê min ji we nabe.
